Η σειρά εκδόσεων του Δήμου Κυθρέας και ειδικότερα για τα Επιστημονικά Συνέδρια που διοργανώνει, εγκαινιάστηκε το 2016 με την έκδοση των Πρακτικών του Α΄ Συνεδρίου του με τίτλο: Χύτροι-Κυθρέα: Χιλιάδες χρόνια Ιστορίας, Πολιτισμού και Προσφοράς (Λευκωσία 2015). Φέτος έρχεται να συμπληρωθεί με έναν εξίσου πολύτιμο για μας συλλογικό τόμο, που περιλαμβάνει τις εισηγήσεις του Β΄ Επιστημονικού Συνεδρίου του Δήμου με τίτλο: Η Πνευματική Κυθρέα. Το δεύτερο αυτό Συνέδριο, που διεξήχθη στις 3 Νοεμβρίου 2018, σε συνεργασία και πάλι με το Πανεπιστήμιο Κύπρου στην Πανεπιστημιούπολη, έδωσε την ευκαιρία στους συμμετέχοντες να γνωρίσουν άγνωστες πτυχές της ιστορίας, αγιολογικής παράδοσης, εκπαίδευσης και πολύπλευρης προσφοράς της Κυθρέας στην πνευματική πρόοδο του τόπου. Παρουσιάστηκαν παράλληλα τα τελευταία πορίσματα από έρευνα αρχειακού υλικού για σημαντικές προσωπικότητες με καταγωγή από την Κυθρέα, η ακτινοβολία των οποίων ξεπέρασε σε πολλές περιπτώσεις τα όρια του ελληνικού χώρου.
Οι έντεκα μελέτες που περιλαμβάνονται στον ανά χείρας τόμο εκπονήθηκαν με περισσή επιμέλεια και φιλοτιμία από καταξιωμένους επιστήμονες και ερευνητές, οι οποίοι ανταποκρινόμενοι άμεσα στο κάλεσμά μας εργάστηκαν συστηματικά, ώστε να εκθέσουν εμπεριστατωμένα τις απόψεις και τα συμπεράσματά τους στον εκάστοτε αναγνώστη και μελετητή της τοπικής ιστορίας της Κυθρέας. Για την υψηλής επιστημονικής στάθμης εργασία που κατέθεσαν τους ευχαριστώ θερμά. Θερμές ευχαριστίες οφείλω επίσης στους επιμελητές του τόμου, φίλους Κωνσταντίνο Γιάλουκα και Χρυσοθέμιδα Παπακωνσταντίνου, οι οποίοι αφιέρωσαν τον χρόνο, την εμπειρία και την επιστημονική τους κατάρτιση ώστε να έχουμε σήμερα στα χέρια μας μια άρτια έκδοση. Για την καλιτεχνική επιμέλεια και την εν γένει συμβολή του στην έκδοση του τόμου ευχαριστώ επίσης τον π. Θωμά Κωστή, στενό συνεργάτη του Δήμου μας.
Εύχομαι τα νέα αυτά στοιχεία, αλλά και τα νέα ερωτήματα που προκύπτουν από τις δημοσιευμένες μελέτες, να δώσουν το έναυσμα για περαιτέρω έρευνα, ώστε όσο καθίσταται εφικτό να συμπληρώνονται συν τω χρόνω βιβλιογραφικά κενά πάνω σε αντικείμενα εξέχοντος ενδιαφέροντος για την ιστορία και πολιτιστική κληρονομιά της πολύπαθης γης μας. Παραδίδουμε λοιπόν τον τόμο στα χέρια του αναγνώστη, ευελπιστώντας ότι ανάλογου επιπέδου εργασίες θα προωθήσουν τον επιστημονικό διάλογο, θα εμπλουτίσουν τις γνώσεις μας και θα καλλιεργήσουν ταυτόχρονα αυτό που έχουμε ανάγκη τώρα περισσότερο από ποτέ: τη διατήρηση της ιστορικής μας μνήμης που ανατροφοδοτεί τον πόθο επιστροφής!
(Πρόλογος της έκδοσης απο τον Δρα Πέτρο Μ. Καρεκλά, Δήμαρχο Κυθρέας)
Περιεχόμενα
Στέφανος Ευθυμιάδης
Άγιος Δημητριανός Επίσκοπος Χυτρίδων:
Επίσκεψη στον Βίο του και στη Μεσαιωνική Κύπρο
Νίκος Ορφανίδης
Δυο αγιολογικά οδοιπορικά και δυο αντίστοιχα
παλαιά ταξιδιωτικά της Κυθρέας
Αντιγόνη Ηρακλείδου
Η εκπαίδευση στην Κύπρο κατά τη διάρκεια της Αποικιοκρατίας:
Η περίπτωση της Κυθρέας
Σταυρούλα Σταυράκη Ζάχου
Η εκπαίδευση στην Κυθρέα από την ίδρυση της Κυπριακής
Δημοκρατίας: Πηγή πνευματικής και πολιτιστικής ανάπτυξης
Ανθή Πέτσα Σαββίδου
H Κυθρέα του 20ού αιώνα:
Εργάτες της τέχνης, του πνεύματος και της παράδοσης
Κωστής Κοκκινόφτας
Ο λόγιος εκκλησιαστικός συγγραφέας
Χαρίλαος Παπαϊωάννου (1881-1954) και το έργο του
Νίκη Χριστοδούλου
Ιωάννης Περδίος (1981-1930): Η ζωή και το έργο του
Μαρία Παντζιαρή
Ελένη Χρήστου: Πτυχές του εκπαιδευτικού
και φιλανθρωπικού της έργου
Πέτρος Παπαπολυβίου
Ο νομικός και λογοτέχνης
Αχιλλεύς Κ. Αιμιλιανίδης (1903-1978)
Μαρία Μιχαηλίδου
O λογοτέχνης Πέτρος Στυλιανού
Φώτιος Αρ. Δημητρακόπουλος
Η Κυθρέα στο λογοτεχνικό έργο του Νίκου Ορφανίδη