ΙΔΡΥΣΗ ΔΗΜΑΡΧΕΙΟΥ

Η ίδρυση Δημαρχείου στην Κυθρέα καθυστέρησε, λόγω του ζητήματος διασωλήνωσης νερού για οικιακή χρήση από την πηγή του Κεφαλόβρυσου, το οποίο σχετίστηκε με τη δημιουργία Δημοτικής Αρχής.

Με την ανάπτυξη της Κυθρέας, στο σύστημα διανομής του νερού λαμβανόταν πρόνοια για ύδρευση όλων των κατοίκων. Για κείνους που κατοικούσαν σε απόσταση από τους κεντρικούς αγωγούς ή τα μεγάλα αυλάκια υπήρχαν οι τρύπες που έτρεχαν διαρκώς. Αναφέρω μερικές: «Καννούρα», «Τρύπα του Μύλου της Ελιάς» στη Συρκανιά, «Τρύπα του Μύλου του Ποταμού» στη Χαρδακιώτισσα, «Τρύπα του Τρινάλλη», «Τρύπα του Συρκαλέ», «Τρύπα του Μαρρή», «Τρύπα του Σεραγίου» και άλλες. Το νερό, όμως, καθαρό σαν κρύσταλλο στην πηγή, μολυνόταν σε μεγάλο βαθμό κατά τη διαδρομή προς την πεδιάδα, με την κατάσταση να χειροτερεύει όσο μεγάλωνε η απόσταση. Εκτός της Συρκανιάς, στις άλλες ενορίες έπρεπε να γεμίσουν τα δοχεία του νερού τα ξημερώματα, να αφήσουν για ώρες να κατασταλάξουν τα κατακάθια και μετά να χρησιμοποιήσουν το νερό.

Με τον ερχομό του 20ου αιώνα το βιοτικό επίπεδο του λαού σημείωνε, αργά μεν αλλά σταθερά, βελτίωση, οι κάτοικοι άρχισαν να αντιδρούν σε μια κατάσταση που ανέχονταν για αιώνες σαν αναγκαίο κακό. Για θεραπεία του κακού μόνη λύση ήταν η μεταφορά πόσιμου νερού με σωλήνες από την πηγή. Υπήρχε όμως η αντίδραση από ιδιοκτήτες ή ενοικιαστές νερόμυλων και νερών, όπως και παραγωγών. Ήταν φανερό ότι και η απόδοση των μύλων θα επηρεαζόταν, όπως και η ποσότητα του νερού για άρδευση. Μερικοί μάλιστα, από τότε, εξέφραζαν φόβους ότι, γενομένης της αρχής, απαιτήσεις επί της πηγής θα υπέβαλλαν και κοινότητες εκτός της περιοχής που είχαν πρόβλημα με την άρδευση.

Γύρω στο 1910, ο Κώστας Μηλίδης, Κυθρεώτης άριστα εγκατεστημένος στην Αίγυπτο, έκανε δωρεά 300 λίρες, ποσό σεβαστό για την τότε εποχή, για τη δαπάνη της μεταφοράς του νερού. Η κάλυψη όμως της δαπάνης ήταν το ένα σκέλος της υπόθεσης. Το άλλο ήταν ο φορέας που θα αναλάμβανε την εκτέλεση του έργου και τη διαχείριση. Άλλη εκλογή από την ίδρυση του δημαρχείου δεν προσφέρονταν και σ’ αυτό στράφηκε η προσοχή όλων όσων επείγονταν να προωθηθεί το ζήτημα. Με τις πρώτες ζυμώσεις όμως εκδηλώθηκε η αντίδραση των διαφωνούντων. Χρειάστηκαν μερικά χρόνια να συγκατατεθούν και τελικά η ίδρυση του δημαρχείου έγινε το 1915.

Πηγή: Σάββας Π. Χριστίδης, Κυθραία, η πράσινή μας κοιλάδα, Λευκωσία 2003.